Το Πρωτοπόρο Έργο του Δημήτρη Μπάτση και ο Παρών Τόμος Μελετών

του Θεόδωρου Μαριόλη

Ομιλία στην παρουσίαση του συλλογικού τόμου: «Μελέτες στο Έργο του Δημήτρη Μπάτση: Η Βαρειά Βιομηχανία στην Ελλάδα», η οποία έλαβε χώρα στο Λαζαράκειο Δημοτικό Μέγαρο Αμαλιάδας, 12.10.2018, και διοργανώθηκε από την Παπαχριστοπούλειο Βιβλιοθήκη Αμαλιάδας και τις Εκδόσεις Τζιόλα.

“Αγαπητές Φίλες και Φίλοι,

Ευχαριστώ θερμά όλους όσοι συνέβαλαν στην υλοποίηση της παρούσης εκδήλωσης, στη γενέτειρα του Νίκου Μπελογιάννη, και εσάς που βρίσκεστε σήμερα εδώ.

Πρέπει να τονιστεί εξαρχής ότι το βιβλίο του Δημήτρη Μπάτση: «Η Βαρειά Βιομηχανία στην Ελλάδα» (Φθινόπωρο 1947) αποτελεί έργο βαθειάς και μακράς πνοής.

Ειδικά για τα ελληνικά δεδομένα, είναι έργο μοναδικό και εξαιρετικά δύσκολο στη μελέτη του, ακριβώς επειδή προαπαιτεί πολύπλευρη γνώση. Δηλαδή, γνώση της Θεωρητικής και Εφαρμοσμένης Οικονομικής, του Ιστορικού-Διαλεκτικού Υλισμού, και των Πολυτεχνικών Επιστημών.

Εκφράζει μία ζοφερή πραγματικότητα το γεγονός ότι, στη βιβλιογραφία, εύκολα εντοπίζονται διάφορες, αμφιλεγόμενες και αναπόδεικτες αφηγήσεις για τον συγγραφέα, τη ζωή, το θάνατο και τους συντρόφους του, ενώ πολύ δύσκολα εντοπίζονται αναλύσεις του ίδιου του έργου.

Και ας μην μιλήσουμε για δημιουργικές εφαρμογές, εμπλουτισμούς και αναπτύξεις, υπό το φως των νεότερων επιστημονικών και, γενικότερα, κοινωνικο-πολιτικών δεδομένων. Άραγε, γιατί;

Μήπως, Φίλες και Φίλοι, εκείνο το λαμπρό υπόδειγμα του ελληνοκεντρικού και – σχετικά – αυτόφωτου Ιστορικού-Διαλεκτικού Υλισμού, του οποίου οι Κώστας Βάρναλης, Χαράλαμπος Θεοδωρίδης, Γιάννης Ιμβριώτης, Νίκος Κιτσίκης,  Σεραφείμ Μάξιμος, Δημήτρης Μπάτσης ήταν από τους βασικούς εργάτες, δεν είχε «φυσικούς» κληρονόμους;  Είχε και έχει. Αλλά, όπως όλοι γνωρίζουμε, όχι σπάνια οι καλότυχοι κληρονόμοι αποδεικνύονται αγνώμονες και λογοκόποι.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του έργου του Μπάτση; Είναι τα ακόλουθα δύο:

1. Πρόκειται για συνεκτικό Πρόγραμμα εμβάθυνσης, ανάπτυξης, εξειδίκευσης και εμπνευσμένης εφαρμογής της μαρξιστικής Πολιτικής Οικονομίας, Οικονομικής Πολιτικής και Τεχνολογικής Οικονομικής στην περίπτωση της μεταπολεμικής Ελλάδας.

2. Αυτό το Πρόγραμμα δεν εκκινεί από αφηρημένες προθέσεις ή ιδέες, ακόμα και από εκείνες περί σοσιαλισμού ή κομμουνισμού, αλλά από τις συγκεκριμένες αντιθέσεις της υλικής αναπαραγωγής του συγκεκριμένου κοινωνικο-οικονομικού συστήματος, δηλαδή της μεταπολεμικής Ελλάδας. Με μία λέξη, αποτελεί συνεπέστατη εφαρμογή της ακλόνητης υπόδειξης του Lenin: «Συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης».

 Σε ό,τι ακολουθεί θα αναφερθώ, κατά σειρά, σε τρία θέματα:

IΣτις άμεσα βασικές καταβολές του έργου του Μπάτση, διότι αυτό το έργο μοιάζει με «κεραυνό εν αιθρία».

ΙΙ. Στον πρωτοποριακό χαρακτήρα του έργου.

III. Στον παρόντα συλλογικό τόμο μελετών στο έργο του Μπάτση: Ιστορικό, Περιεχόμενα, και Επεκτάσεις.

Κατεβάστε ολόκληρη την ομιλία εδώ.

Comments are closed.